Ριζοβούνι Πρέβεζας

Του Λαζάρου και τα « Λαζαρούδια »

Στο Ριζοβούνι, το Σάββατο του Λαζάρου, υπάρχει από παλιά μια συνήθεια: τα παιδάκια του χωριού, μόνα ή κατά μικρές ομάδες των δυο ή τριών ατόμων, περιδιαβαίνουν το χωριό και περνούν απ’ όλα τα σπίτια τραγουδώντας το «Λάζαρο». Αυτά είναι τα «Λαζαρούδια».

Ακολουθείται μια μικρή ιεροτελεστία: πρωί- πρωί, μόνα τους ή με τη βοήθεια της μητέρας, τα παιδιά στολίζουν τα καλαθάκια τους -πρόκειται για μικρά ψάθινα κοφίνια με χερούλι- με λουλούδια της άνοιξης: τριαντάφυλλα, κρίνα, φούξια άνθη κουτσουπιάς κτλ. Στη βάση του καλαθιού τοποθετούν χορταράκια ή μίσχους ως υποστήριγμα-φωλιά για τα αυγά κυρίως που λαμβάνουν ως δώρο. Υπάρχει μεγάλος συναγωνισμός για το πιο όμορφο καλαθάκι! Στη συνέχεια, βγαίνουν στους δρόμους. Οι νοικοκυραίοι κερνούν τα «Λαζαρούδια» με αυγά (σπουδαίο δώρο σε παλαιότερες δυσχερείς περιόδους, λ.χ. στην Κατοχή και τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια), καραμέλες, γλυκάκια ή, στις πιο πρόσφατες δεκαετίες, χρήματα.

Το τραγούδι του Λαζάρου είναι πολύστιχο αφηγηματικό. Δυστυχώς, θυμάμαι μόνο μερικούς στίχους. Σας τους παραθέτω από μνήμης:

Ήρθ’ ο Λάζαρος ήρθαν τα Βάγια

Ήρθε κ’ η Κυριακή που τρων τα ψάρια

Σήκω Λάζαρε και μην κοιμάσαι

Ήρθε η μάνα σου από την πόλη

Σού’ φερε χαρτί και κομπολόι

…………………..

Παλαιότερα, το τραγούδι του Λαζάρου συνοδευόταν από το έθιμο της περιφοράς στο χωριό ενός σαβανωμένου, ομοιώματος του Λαζάρου: οι συμμετέχοντες στο έθιμο γύριζαν στα σπίτια και τραγουδούσαν τα "λαζαρικά", για να διηγηθούν την ιστορία του αναστημένου φίλου του Χριστού και να πουν παινέματα στους νοικοκυραίους. Το έθιμο αυτό συμβόλιζε τη Νίκη του Χριστού απέναντι στο θάνατο, αλλά παράλληλα υποδήλωνε και την ανάσταση της φύσης.
Το τραγούδι του Λαζάρου, όπως μας το έχουν αφηγηθεί από μνήμης οι παλαιότεροι, περιείχε, μεταξύ άλλων, τους ακόλουθους στίχους:

- Για πες μας τι είδες Λάζαρε

στον Άδη όπου πήγες

- Είδα φόβους και βάσανα,

είδα φόβους και τρόμους

Λίγο νεράκι δώστε μου

το στόμα να γλυκάνω

τα φύλλα της καρδιάς

τον πόνο μου να γιάνω

……………

- Για σήκω πάνω Λάζαρε

και μη βαριά κοιμάσαι

οι εκκλησιές διαβάζουνται

τα μοναστήρια ψέλνουν

και μια μάνα βασανισμένη

εσένα περιμένει


……………….

Άλλη παραλλαγή:

- Πες μας Λάζαρε τι είδες
εις τον Άδη που επήγες.
-Είδα φόβους, είδα τρόμους,
είδα βάσανα και πόνους,
δώστε μου λίγο νεράκι
να ξεπλύνω το φαρμάκι,
της καρδούλας μου το λέω
και μοιρολογώ και κλαίω.

Του χρόνου πάλι να 'ρθουμε,
με υγεία να σας βρούμε,
και ο νοικοκύρης του σπιτιού
χρόνια πολλά να ζήσει,
να ζήσει χρόνια εκατό
και να τα ξεπεράσει.






Εκτυπώστε τη σελίδα.